ATA Karnesi Uluslararası İthalat Sözleşmesi kapsamında, uluslararası ticarete konu olan eşyanın gümrük vergisine tabi olmadan geçici kabulüne imkan sağlayan, teminat yerine geçen ve gümrük idarelerince beyanname olarak kabul edilen bir belgedir. Bir eşya ATA karnesi ile teminat altına alındığında, eşyanın ithalatı sırasında ithalatçılar ve gümrükler tarafından işlem görmesine gerek yoktur. Kolaylıkla düzenlenebilen belge, yine kolaylıkla kontrol edilebilir olmasından dolayı ithalat ve yeniden ihracat işlemlerinde gümrük işlemlerinin kısalmasına olanak sağlar. ATA karnesinin süresi onaylandıktan itibaren 1 yıldır. Belgeye konu olan eşyanın kullanımı 1 yıldan uzun sürecek durumlarda ATA karnesini süresi uzatılamaz. Ancak ATA karnesi, yeni bir teminata gerek olmadan yeniden bir başvuru ile tekrardan elde edilebilir.
TOBB, Gümrük Bakanlığı tarafından yetkili kuruluş olarak görevlendirilmiştir. TOBB belgeleri basma ve belirlediği odalar ile dağıtımından sorumludur. ATA sözleşmesine üye toplamda 78 ülke bulunmaktadır. ATA karnesinin temini için yapılan başvurularda, yetkili odalara eşyanın gerekli tüm bilgilerinin yer aldığı çeki listesinin ekli olduğu dilekçe ve teminatın gösterilmesi gerekmektedir. Teminat ücreti geçici kabule konu olan eşyanın değerinin yarısı kadar olmalıdır. Teminat yerine kullanılacak değerli kağıtlar şöyledir;
- Nakit Türk Lirası veya Döviz
- Banka Teminat Mektubu (ATA karnesi kapsamı eşya ibaresi zorunlu)
- Kar payı pulu ile birlikte Devlet Tahvili
- Kar payı pulu ile birlikte Hazine Bonosu
Başvuru sırasında gerekli eşyalarevraklar şu şekildedir;
- Dilekçe
- Taahhütname
- Teminat Mektubu (TOBB tarafından uygun görülen resmi kurumların teminat göstermesine gerek yoktur)
- ATA karnesi ücreti makbuzu
- Proforma fatura
- Bu belgeleri imzalayan kişinin imza sürküsü veya vekalatnemesi
ATA Sözleşmesi Üye Ülkeler Listesi
1. Almanya
2. Amerika Birleşik Devletleri
3. Andorra
4. Arnavutluk
5. Avusturalya
6. Avusturya
7. Bahreyn Krallığı
8. Belçika
9. Beyaz Rusya
10. Birleşik Arap Emirlikleri
11. Bosna Hersek
12. Brezilya
13. Bulgaristan
14. Cebelitarık
15. Cezayir
16. Çek Cumhuriyeti
17. Çin
18. Danimarka
19. Endonezya
20. Estonya
21. Fas
22. Fransa
23. Finlandiya
24. Fildişi Sahili
25. Güney Afrika Cumhuriyeti
26. Hırvatistan
27. Hindistan
28. Hollanda
29. Hong Kong
30. İngiltere
31. İspanya
32. İsrail
33. İsveç
34. İsviçre
35. İran
36. İrlanda
37. İtalya
38. İzlanda
39. Japonya
40. Kanada
41. Karadağ
42. Katar
43. Kazakistan
44. Kıbrıs — (İstanbul Sözleşmesine taraf değildir, Kıbrıs’a belge düzenlenemez.)
45. Kore
46. Letonya
47. Litvanya
48. Lüksemburg
49. Makao
50. Macaristan
51. Madagaskar
52. Lübnan
53. Makedonya
54. Meksika
55. Malezya
56. Malta
57. Mauritius
58. Moğolistan
59. Moldova
60. Norveç
61. Pakistan
62. Polonya
63. Portekiz
64. Romanya
65. Rusya Federasyonu
66. Senegal
67. Sırbistan
68. Singapur
69. Slovak Cumhuriyeti
70. Slovenya
71. Sri Lanka
72. Şili
73. Tayland
74. Tunus
75. Türkiye
76. Ukrayna
77. Yeni Zelanda
78. Yunanistan
ATA Karnesi Nasıl Doldurulur ve Nasıl Onaylanır?
- Gerekli başvurunun ardından yetkili odadan ön ve arka kapakları hariç toplam 29 sayfa olan ATA karnesi temin edilir.
- İlk yeşil yaprak ATA karnesi yaprağıdır ve oda tarafından imzalanıp kaşelenir.
- İlk sayfanın ön yüzünde firma bilgisi, varış ülkesi, gönderilme sebebi, belge düzenlenme tarihi ve geçerlilik tarihi yer alırken, arka yüzünde ise eşyanın sıra numarası, tanımı, ağırlığı, adedi ve değer bilgisi yer alır.
- Yeşil sayfadan sonra gelen sarı, beyaz ve mavi nüshalar gümrüklerin kullanımı için olan sayfalardır ve doldurulmaz.
- 5. sayfa ile birlikte toplam 8 sayfa, ilk sayfa gibi doldurulmalıdır.
- 13. sayfa ile birlikte toplam 8 sayfa Geri İhracat nüshalarıdır ve ilk sayfa gibi önlü arkalı doldurulmalıdır.
- 20. sayfa ile birlikte toplam 8 sayfa Transit Ticaret sayfalarıdır ve ilk sayfa gibi önlü arkalı doldurulmalıdır.
- Arka sayfada ise belgelerin hangi oda ve kim tarafından doldurulduğu ve kontrol edildiği bilgisi yer almaktadır.
- Belgeler doldurulduktan sonra onaylanması için yetkili odaya gider ve odanın kontrolünün ardından onaylanır.
- Ülkeden çıkışı yapılmış ATA karnesinin üzerinde değişiklik işlemi yapılabilmektedir ancak ülkeden çıkışı yapılmış bir ATA karnesini üzerinde değişiklik kesinlikle yapılamamaktadır.
- Kullanımı biten veya süresi dolan ATA karnesi yetkili odalara iade edilmektedir. İade işleminden sonra teminatın geri ödenmesi adına karne TOBB’a gönderilir.
- TOBB tarafından olumlu geri dönüşün ardından yetkili oda tarafından teminatın geri ödemesi yapılır.
ATA Karnesi ve Kullanıldığı Diğer Alanlar
İstanbul sözleşmesi kapsamında ATA karnesi sözleşmede yer alan eklerde bulunan alanlara ilişkin kullanılabilmektedir. Bu ekler şu şekildedir;
- Ek B1- Sergi, Fuar, Toplantı ve Benzeri Etkinliklerde Teşhir Edilecek veya Kullanılacak Eşyaya İlişkin Ek
- Ek B2 – Mesleki Malzemeye İlişkin Ek
- Ek B3 – Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari Bir İşlemle İlgili Olarak İthal Edilen Diğer Eşyaya İlişkin Ek
- Ek B4 – İmalat Amacıyla İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek
- Ek B5 – Eğitsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla İthal Edilen Eşya İle İlgili Ek
- Ek B6 – Yolcu Zati Eşyası ve Sportif Amaçlarla İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek
- Ek B7 – Turistik Tanıtım Malzemelerine İlişkin Ek
- Ek B8 – Sınır Ticareti Kapsamında İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek
- Ek B9 – İnsani Amaçlarla İthal Edilen Eşyaya İlişkin
- Ek D – Hayvanlara İlişkin Ek Söz konusu Ekler kapsamında getirilebilecek eşya listesi ve bu eşyanın taşıması gereken şartlar ayrıca açıklanmıştır.
Kaynak
https://www.oaib.org.tr/tr/bilgi-merkezi-ihracat-belgeleri-dolasim-ve-mense-belgeleri-ata-karnesi.html