Gümrük Rejimi Nedir? Ülkemizde Kullanılan Gümrük Rejimleri Nelerdir?

Ali

2 sene önce

Rejim kelimesini günlük hayatta sık sık duyuyoruz. Hatta bir çok alanda farklı anlamlarda kullanılmaktadır. Örneğin tarihte, bir devletin yönetim biçimiyken coğrafyada ise akarsuyun debisinin zamana göre gösterdiği değişiklik olarak biliniyor. En çok kullanılan alan ise diyet sağlık kilo verme anlamındaki rejim kelimesidir. Fakat bu yazımızda ticaret alanı ile ilgili rejim ne anlama gelir onu ele alacağız. Gümrük rejimi konusu ve iktisadi amacına göre dış ticaret işlemine tabi tutulması planlanan ürünlere uygulanacak gümrük süreçlerinin sınıflandırılmaları olarak tanımlanır. Gümrük rejim çeşitleri 8’e ayrılmaktadır. Bunlar şu şekildedir;

1- Serbest Dolaşım Rejimi

Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyaya, ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ve diğer mali yükümlülüklerin yerine getirilmesidir. Serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerinin uygulanması halinde, eşya serbest dolaşımda bulunan eşya statüsünü kazanır.

2- Transit Rejimi

İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınmasıdır. Transit rejimine tabi tutulan eşya Türkiye Gümrük Bölgesi içinde; yabancı bir ülkeden gelip yabancı bir ülkeye, yabancı bir ülkeden Türkiye’ye, Türkiye’den yabancı bir ülkeye, bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe taşınabilir.

3- Gümrük Antrepo Rejimi

Gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın veya izin verildiği durumlarda ihraç eşyasının konulduğu genel ve özel antrepolar ile ilgili işlem ve prosedürlerin tümüdür. Gümrük antrepoları, genel ve özel antrepo olmak üzere ikiye ayrılır. Uygulamadaki özellikleri sebebiyle, genel antrepoların; (A), (B) ve (F) tipleri, özel antrepoların; (C), (D) ve (E) tipleri bulunur. Antrepolarla ilgili daha detaylı bilgimiz için Antrepo Nedir? Antrepo Çeşitleri Nelerdir? yazımızı inceleyebilirsiniz.

4- Dahilde İşleme Rejimi

Serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın vergileri teminata bağlanmak suretiyle veya bu amaçla serbest dolaşıma giren ya da eşdeğer eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinde bir veya daha fazla işlem görerek, işlem görmüş ürünlerin elde edilmesi ve özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, elde edilen ürünlerin ihraç edilmesinin esas olduğu, ihracatın gerçekleşmesi halinde teminatın veya alınan vergilerin geri verildiği bir rejimdir.

Dahilde İşleme Rejimi, ihracat yapan firmalar tarafından ihraç ürünleri üretmek için gerekli olan ve ithal edilen, bu yüzden de ithali gümrük vergisine tabi hammadde ya da girdilere gümrük muafiyeti getiren bir ihracatı teşvik sistemidir.

5- Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi

Serbest dolaşıma girmemiş eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinde, ithalat vergilerine veya ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, niteliğini veya durumunu değiştiren işlemlere tabi tutulmaları ve bu işlemlerden elde edilen ürünlerin tabi oldukları gümrük vergileri üzerinden serbest dolaşıma girmeleri ile ilgili işlemlerin tümüdür. Gümrük kontrolü altında işleme rejimi hükümleri uyarınca elde edilen bu tür ürünler işlenmiş ürün olarak adlandırılır.

6- Geçici İthalat Rejimi

Geçici ithalat rejimi serbest dolaşıma girmemiş eşyanın ithalat vergilerinden tamamen ya da kısmen muaf olarak ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın Türkiye Gümrük Bölgesi içinde kullanılması ve bu kullanım sırasındaki olağan yıpranma dışında herhangi bir değişikliğe uğramaksızın yeniden ihracına olanak sağlayan hükümlerin uygulandığı rejimdir. Geçici ithalat izni, eşyayı kullanan veya kullandıran kişinin talebi üzerine gümrük idarelerince verilir.

7- Hariçte İşleme Rejimi

Serbest dolaşımdaki eşyanın hariçte işleme faaliyetlerine tabi tutulmak üzere Türkiye Gümrük Bölgesinden geçici olarak ihracı ve bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünlerin ithalat vergilerinden tam veya kısmi muafiyet suretiyle yeniden serbest dolaşıma girişine ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir.

8- İhracat Rejimi

Serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkışına ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir. Uluslararası veya ikili anlaşmalar, kanun, tüzük ve kararnamelerle konulmuş yasaklama ve kısıtlama hükümleri saklı kalmak üzere, her türlü eşyanın Türkiye’den ihracı serbesttir.

Rejimlerin içerlerinde yer alan kodların ve bu rejimlerde yer alan rejim türlerinin detaylı incelemesi için, bu yazımızı inceleyebilirsiniz.

GÜMRÜK REJİM KODLARI NELERDİR?