İpek Yolu Tarihi ve Güzergahı

İpek Yolu Tarihi ve Güzergahı

İpek Yolu Tarihi ve Güzergahı

Dünyaca ünlü ipek yolu nedir? İpek yolunun önemi nedir ve hangi ülkelerden geçmektedir? İpek yolu sadece bir ticaret yolu mudur? Bu soruların cevabını bu yazıda bulabilirsiniz.

İpek yolu Çin’den başlayarak Anadolu ve Asya’nın üzerinden geçip Avrupa’ya kadar uzanan dünyanın en ünlü ticaret yoludur. Asya’dan Avrupa’ya yüzlerce ürünün ulaşmasına imkan sağlayan bu yol, sadece ticari malların değil bilgilerin, kültürlerin ve medeniyetlerin kaynaşmasına da köprü olmuştur. İpek yolunun yıllar sonra hala hatırlanır halde olmasının yegane sebebi üzerinde seyreden kültürlerdir. Asya’nın verimli topraklarında bulunan çok sayıda ürün, bilgi ve teknoloji dünyanın her toplumunda rağbet görmüştür. İlk başta Mısırlılar daha sonra da Romalılar, Çin’den yıllarca ipek satın almışlardır. Kilolarca ipek ve değerli ürünler taşıyan kervanlar zaman geçtikçe ipek yolunun oluşmasına sebep olmuşlardır.

Gelelim İpek yolunun önemine; İpek yolunun önemi tarihi, ticari ve politik anlamda büyüktür ancak katkıda bulunduğu en önemli konu ise insanların teknik anlamda gelişmesidir. İpek yolu sadece tüccarların değil, gezginlerin ve kaşiflerin de yoludur. Rotası üzerinde başta Semerkant olmak üzere bilginin, kültürün ve sanatın beşiği olarak adledilebilecek onlarca konum bulundurması, toplulukların gelişmesi açından önemli olmuştur. Tarımsal anlamda teknik bilgi aktarımı ile Anadolu ve Avrupa’da tarım gelişmiştir. Kağıt üretimi, matbaa ve damıtma tekniği gibi buluşlar bu yol sayesinde Avrupa’ya gelmiştir. İpek yolu fikirlerin ve dinlerin taşınmasında da rol sahibi olmuştur. Budizm, ipek yolunun kuzey güzargahını takip ederek Hindistan’tan Japonya’ya kadar yayılmıştır. Hristiyanlık Asya’da hiçbir zaman hakim din olamasa da yine ipek yolu sayesinde Çin’e kadar uzanmıştır. İpek yolunda taşınan her şeyin insalığın yararına olduğunu söyleyemeyiz. Hastalıklar ve enfeksiyonlarda ipek yolu sayesinde Avrupa’ya kadar gelmiştir. Avrupa’nın nüfusunun üçte birinin ölmesine sebep olan veba hastalığı, ipek yolu ticaret ağı yardımıyla ortaya çıkmıştır.

Güzergah

Tarih boyunca İpek yolunun tamamı olan yaklaşık 6000 km’yi çok az tüccarın geçtiği bilinir. Ticaret, genellikle ara duraklar üzerinde gerçekleşmiştir.  İpek yolu tek bir rota olarak düşünülemez. Ana yol üzerinde farklı duraklara ulaşabilmek için kuzey ve güneye sapmak üzere güzargahlar da bulunmaktadır.Yol üzerinde önemli ticaret şehirleri vardır ve Çin’in Xian şehri bunlardan biridir. Xian  çok eski bir şehirdir ve ipek kozalarının da genellikle burada bulunması yüzünden İpek yolunun buradan başladığı kabul edilir. Xian şehrinden yola çıkan kervanlar Karakurum ovalarını aşarak Afganistan’ın Belh şehrine gelirler. Belh şehri alimlerin yetiştiği ve tarım alanında gelişmiş bir şehir olarak bilinir.

Belh’ten çıkan kervanlar Özbekistan’ın Kaşgar şehrine gelirler. Seyhun ve Ceyhun nehirlerinin beslediği toprakların, tarıma elverişli olmasının yanı sıra altın ve diğer yer altı kaynakları bakımından da zengindir. Yollar Kaşgar’da ikiye ayrılmaktadır. Burada ikiye ayrılan yollardan ilkini izleyerek Afganistan ovalarından Hazar Denizine; diğeri ile de Karakurum Dağlarını aşarak İran üzerinden Anadolu’ya ulaşırlardı. Önce şimdi Azerbaycan olarak bilinen topraklardan ve İran üzerinden geçerek Suriye’nin Halep şehrine gelirlerdi. Anadolu’dan deniz yolu ile veya Trakya üzerinden karayolu ile Avrupa’ya giderlerdi. Bazı kervanlar Akdeniz üzerinden gemi yoluyla gitmek istediği limanlara giderken, bazı kervanlar ise Halep’ten yola çıkarak Anadolu topraklarına gelirler. Karadeniz’de Trabzon, Ege’de İzmir limanlarından Avrupa limanlarına gitmeyen kervanlar, Avrupa’dan önce son durak olarak İstanbul’a gelirler. Buradan Avrupa’ya ulaşmak isteyen kervanlar Trakya üzerinden gidecekleri yerlere ulaşırlar ancak İpek yolunun son durağı olarak İtalya’nın büyük liman şehri Venedik bilinir. Venedik’e genellikle Akdeniz ve Ege’den gelen, deniz yolunu kullanan kervanlar ulaşır.

İnsanlığın sahip olduğu tekniklerin gelişmesi, medeniyetlerin kaynaşması ve kültürel zenginliklerin çoğalması açısından İpek yolunun önemi büyüktür. Batı ve Doğu birbirlerine uzak çoğrafyalar olmasına rağmen İpek yolu gibi bir ticaret ağı sayesinde büyük ölçüde ticari ve kültürel etkileşimde bulunmuşlardır.

 

İPEK YOLUNDA TİCARETİ YAPILAN ÜRÜNLER

21 Beğen

Yapılan Yorumlar

  1. her halde Kaşgar ve Halep arasını da helikopter ya da uçakla geçiyorlarmış. Bilgileriniz o yönde bari bilgisizliğinizi böyle göstermeyin………

    • Yorumunuz için teşekkürler, bilmediğimiz bir bilgiyi bizimle paylaşırsanız çok seviniriz.

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.