Özelleştirme nedir? Devletler neden özelleştirme yaparlar? Özelleştirme politikaları neye göre belirlenir? Özelleştirmeler devletin malının satılması anlamına mı gelir? Özelleştirmelerde süreler neye göre belirlenir? Özelleştirmeler bir Yahudi geleneği midir? Özelleştirilen kurumlar neden en fazla 49 yıl kiralanabilir? Bu soruların yanıtlarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
Herhangi bir kamu malının veya kuruluşunun, özel kuruluşlara veya kişilere satılmasına özelleştirilme denir. Özelleştirilmeden bahsedilmesi için mülkiyetin en az %51’lik kısmının devredilmesi gerekir.
Özelleştirme Neden Yapılır?
Devlet kendi mal varlığını neden özel kuruluşlara devreder? Bunun nedeni devletin elinde bulunduğu kamu kuruluşunun zarar etmesidir. Devletler ellerinde bulunan kamu kuruluşlarının her dönem düzenli olarak zarar etmesinin önüne geçemedikleri zaman bu işletmeleri ellerinden çıkarmaya bakarlar. Ellerinde bulunan bir kuruma her dönem belirli masraflar harcayacaklarına, kar eden bir kuruma dönüşmesini bekleyip onlardan vergi almayı tercih ederler.
Özelleştirme politikaları döviz gelirlerini arttırmak için yapılabilir. Döviz gelirlerini arttırmak amacıyla bir kuruluşun yabancı bir firmaya devredilmesi söz konusu olabilir. Ayrıca bir kurumun kar amacı gütmemesinden dolayı kaynaklanan zararın önüne geçmek içinde özelleştirilme yapılabilir. Serbest piyasayı canlandırmak ve rekabet ortamını geliştirmek adına da özelleştirilmeler yapıldığı görülmüştür.
Özelleştirmelerde Süre Sınırı Yahudi Geleneği midir?
Devlet bir kurumu özelleştirdiğinde sonsuza kadar o kurumdan vazgeçmiş olmaz. Devlet mallarının özel kişi ve kuruluşlara satılması söz konusu olamaz. Özelleştirmeler ancak kurumların 49, 25 veya 16 yıllığına kiralanmaları şeklinde yapılır. Özelleştirme konusunda belirtilen sürenin sonunda kurumlar tekrardan devletin kontrolüne geçerler.
Peki neden bir özelleştirme için en uzun süre 49 yıldır? Bunun cevabı çok eski zamanlara ve alışkanlıklara dayanır. Tüm dünyada uzun kiralamaların hikayesi Yahudilerin inançlarından gelmektedir. Yahudiler için 7 çok önemli bir rakamdır. Haftalarının 7. gününü tatil ilan ederler. Bu tatil gününe ise şabat adı verilir. Geçirdikleri her 7 yılı bir şabat yılı olarak kutlarlar. 7 şabat yılının sonu da bir “jubile” yılı olarak belirlenir. Bu jubile yılının süresi ise 49 yıldır. Yahudiler inançlarına göre topraklarını her yedinci yılda ekmeyi bırakırlar. Bu topraklarının dinlenmesi manasına gelir bunun adı dinlenme yılıdır. Bu dinlenme yılından sonra toprakların daha verimli hale geldiklerine inanırlar. 7 şabat yılından sonra gelen jübile yılında ise borçlar silinir ve köleler serbest bırakılır. Toprak bu kültürde 49 yıl sonunda asıl sahibine döner.
Bugün ülkemizde uygulanan özelleştirmelerin süreleri bir yahudi geleneğidir. Dünyanın en büyük finans kuruluşları ve bankalarının yöneticilerinin Yahudi olmasından dolayı oluşmuş bir kültürdür. Özelleştirmelerin en fazla 49 yıl olmasının sebebi de Yahudilerin ticari alandaki başarıları ve kültürlerini yaşatmalarıdır. Özelleştirmelerde de kurumların 49 yıl sonunda asıl sahibine dönmesinin nedeni budur.
Türkiye Cumhuriyeti’nde uygulanan özelleştirmelerde süre sınırlamasını —–> Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelikte bulunan 76. maddesinde bulabilirsiniz.