Uluslararası ticarette ve ekonomide yer alan teoriler ve yaklaşımlar yer almaktadır. Bu yaklaşımlardan bir tanesi ünlü Alfred Marshall ve Abba Lerner tarafından ortaya atılmıştır. Ortaya atılan bu yaklaşım Marshall-Lerner yaklaşımı olarak bilinmektedir. Peki Marshall-Lerner yaklaşımı ne anlama gelmektedir ve neyi ifade etmektedir?
Yaklaşım bir ülkenin ihracatının ve ithalatının döviz kuruna karşı ne kadar esnek ve ne kadar duyalı olduğu ile alakalıdır. Peki bu nasıl olmaktadır? Ülke içinde yaşanan ekonomik gelişmelere dayanan döviz kurundaki artık ve azalış, ülke ticaret yapısını etkilemektedir. Şöyle ki dövize olan talebin artması ve arzın talebi karşılayamaması ulusal para biriminin değerinin azalmasına sebep olur. Para birimi değeri azaldıkça da ihraç edilen malların değeri düşer. Hal böyle olunca uzun vadede ihracat önemli oranda artacaktır. Tam tersi şekilde döviz kuru yükseldikçe, ithalatı yapılan ürünler değer kazanacak ithalatı zorlaşacaktır. Marsall-Lerner yaklaşımına göre matematiksel olarak “ihracatın döviz kuru esnekliği + ithalatın döviz kuru esnekliği > 1 ” olmalıdır.
Marshall-Lerner Yaklaşımı ve J eğrisi
Yaklaşım kısa dönemde pek verimli olmamaktadır. Nedeni ise kur ve fiyatlardaki değişimlere üreticilerin kısa dönemde tepki verememesidir. Önceki dönemin kur fiyatından yapılan anlaşmalar ve sözleşmeler üreticileri ve firmaları ithalata bağlı üretim faktörü konusunda olumsuz etkilemektedir. Böylece dış ticaret açığının kapanması gecikmektedir. Bu gecikmeye ”J ” eğrisi denir. Neden “J” eğrisi dendiğin ise yukarıdaki grafikte inceleyebilirsiniz. Y ile ifade edilen nokta önceki kurdan yapılan anlaşmaların ham madde konusunda üreticileri olumsuz etkilediği noktadır. O noktadan sonra ihracata konu malların ucuzlamasının etkisi görülür ve ihracat rakamları yükselmektedir.
Sonuç olarak Marshall-Lerner yaklaşımının kısa dönemde etkisiz uzun dönemde etkili olduğu yapılan çalışmalarla belirlenmiştir. Yaklaşıma göre kur artışlarının, dış ticaret açığını kısa dönemde arttırdığını fakat uzun döneme girildiğinde bu açığı kapattığı görülmektedir. Kur artışlarının dış ticaret açığını iyileştirici etkisinin yapılan çalışmalar sonucu ve bu durumun ülkeden ülkeye değişim göstereceği göz önüne alınarak ortalama olarak en az 2 yıl sürdüğü bilinmektedir.
Kaynak
https://oalibas.blogspot.com/2017/05/marshall-lerner-kosulu.html