Ticaret Savaşı Nedir?

Günümüzde Çin, Abd ve Rusya’nın insanların kulaklarına aşina ettiği ticaret savaşı nedir? Ne anlama gelir? Söz konusu ticaret olunca, ülkelerin savaş kelimesini bu kadar rahatça kullanabilmesinin sebebi nedir?

Ticaret savaşı, ülkelerin birbirlerine aşırı korumacı ekonomik politaka uygulamaları demektir. Her hangi bir maddenin gümrük vergilerini arttırmak, ithalatına yada ihracatına kota getirmek, o maddeyi ticaret savaşını başlatan ilk mermi yapar. Öbür taraftan kota koyulan ve vergileri arttırılan ülke de, başka bir maddeyi seçip ekstra vergi ve kota koyarak ticari savaşın resmen başladığını ilan etmiş olur. Ticaret savaşı, ülkelerin ticari ilişkileri üzerinden birbirlerine misilleme hamleler yapması manasına gelir. Bu karşılıklı mücadele, sadece vergilerin uygulandığı sektöre etki etmekle kalmayıp diğer sektörlerede etki edebilir ve bu durum savaşı körükleyebilir. Bu hamlelerin ülke içi ekonomik durumunlarını etkileyeceğini bilen ülkeler, taviz eşiğini yukarı çekme adına fiyat yükselişlerini veya enflasyonel değerleri göz ardı ederler.

Ticari savaş içinde bulunduğu düşünülen iki ülkenin, her zaman birbirlerine misilleme yaptığı düşünülemez. İthalata uygulanan vergi ve kota uygulamaları, ithal ürünlerin fiyatını arttırmış olacağından yerli üreticiler arasında ki rekabeti arttırarak, yerli üreticinin daha fazla satış yapmasını ve daha hızlı büyümesini sağlayacaktır. Ancak bu durum ters etkide yapabilir. Vergi ve kota uygulanan sektörde ki ithal mallara, üretim ve hammade alanında ihtiyaç duyan yerli üreticinin maliyeti artacağından yerli üretici bu durumdan kötü etkilenebilir.

Günümüzden Örneklerle Ticari Savaş

Son günlerde ticaret savaşı en iyi şekilde ABD- Çin arasındaki ilişkiyle açıklayabiliriz. ABD, Çin’den ithal edilen 1000’den fazla ürüne %25 gümrük vergisi koyacağını açıklamasının ardından misilleme olarak Çin’den de bir açıklama geldi. Çin hükümeti ise 106 ürüne %25 gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. Çin ve Abd aralarında ki bu sorunu nasıl çözer bilinmez ama ticaret savaşları her zaman potansiyel rakip ülkeler arasında da olmuyor.

Birbirlerinin müttefiki olarak bilinen ABD ve AB arasında da bu konuda bir pürüz yaşandı. Amerikan hükümeti, çelik ve alüminyum ithalatını azaltmak adına çeliğe %25, alüminyuma ise %10 vergi koyacağını açıkladı. Hükümetin amacı, yapılan ithalatın miktarını azaltıp ülke içinde ki demir-çelik üreticisini kalkındırmaktı fakat işler istediği gibi gitmedi. Bu hamlenin ardından bu ürünlerin büyük ihracatçısı olan AB hükümetinden bir çıkış geldi. Eğer bu vergi arttırımı gerçekleşirse veya kendileri muaf tutulmazsa onlarda Harley Davidson motorsikletleri, Levi’s pantolonları ve viski ürünlerine ekstra vergi koyacağını açıkladı. Herhangi bir misilleme amacı gütmeyen bu davranış zamanla bir çekişme halini aldı ve ABD Başkanı Trump, Ab tarafından açıklanan yaptırımlar gerçekleştiği taktirde Avrupa’dan ithal edilen otomobillere ekstra %25 vergi uygulayacağını belirtti. Ülke içindeki uygulanan bir hamle bir anda iki müttefik arasında ticari bir savaş halini aldı.

Ticaret ülkelerin sosyal, ekonomik ve siyaset hayatlarını etkileyen önemli bir faktör. Bu böyle devam ettiği sürece ticaret savaşlarına daha çok şahit olacakmışız gibi duruyor.

DÜNYADA EN ÇOK TİCARET YAPILAN ÜLKELER